سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

فیض بخش, مسعود, خادم, پروین, سرندی, سعید, تیموری, فاطمه, اصلانی, فرزین, دادگر, سپیده. (1392). نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏ آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان در سال 89-88 با استفاده از شاخص IOTN. , 37(2), 145-152. doi: 10.22038/jmds.2013.593
مسعود فیض بخش; پروین خادم; سعید سرندی; فاطمه تیموری; فرزین اصلانی; سپیده دادگر. "نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏ آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان در سال 89-88 با استفاده از شاخص IOTN". , 37, 2, 1392, 145-152. doi: 10.22038/jmds.2013.593
فیض بخش, مسعود, خادم, پروین, سرندی, سعید, تیموری, فاطمه, اصلانی, فرزین, دادگر, سپیده. (1392). 'نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏ آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان در سال 89-88 با استفاده از شاخص IOTN', , 37(2), pp. 145-152. doi: 10.22038/jmds.2013.593
فیض بخش, مسعود, خادم, پروین, سرندی, سعید, تیموری, فاطمه, اصلانی, فرزین, دادگر, سپیده. نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏ آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان در سال 89-88 با استفاده از شاخص IOTN. , 1392; 37(2): 145-152. doi: 10.22038/jmds.2013.593

نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏ آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان در سال 89-88 با استفاده از شاخص IOTN

مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
مقاله 7، دوره 37، شماره 2 - شماره پیاپی 85، تیر 1392، صفحه 145-152    اصل مقاله (493 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22038/jmds.2013.593
نویسندگان
مسعود فیض بخش1؛ پروین خادم2؛ سعید سرندی3؛ فاطمه تیموری4؛ فرزین اصلانی4؛ سپیده دادگر* 4
1استادیار گروه ارتودانتیکس، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
2استادیار گروه ترمیمی و زیبایی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
3دندانپزشک
4دستیار تخصصی گروه ارتودانتیکس ، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
چکیده
مقدمه: هدف از این مطالعه ارزیابی نیاز به درمان ارتودنسی دانش‏آموزان پسر 18-14 ساله مدارس دولتی شهر اصفهانبود که در سال 89-1388 براساس شاخص IOTN (Index of orthodontic treatment need) انجام شد.
مواد و روش‏ها: جمعیت مورد مطالعه، شامل 408 دانش‏آموز پسر 18-14 ساله شهر اصفهان بودند که به صورت تصادفی خوشه‏ای انتخاب شدند. نمونه‏ها با شاخص IOTN که شاملدو جزء سلامت دندانی (DHC یا Dental health component) و جزء زیبایی (AC یا Aesthetic component) است، به طور کلینیکی معاینه شدند. داده‏ها با استفاده از آنالیز Chi-squareتجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته‏ها: از میان نمونه‏های مورد بررسی 4/4 درصد نیاز بسیار شدید(DHC5) ،2/16 نیاز شدید (DHC4)، 5/22 درصد نیاز متوسط (DHC3)، 9/56 درصد بی نیاز یا نیاز جزئی (DHC1,2) به درمان داشتند. در درجه 5 بیشترین مال‏اکلوژن مربوط به (دندان های رویش نیافته)، در درجه 4 مربوط به (هایپودنشیا)، در درجه 3 مربوط به (6≥اورجت>5/3) و در درجه 2 مربوط به d (2 ≥جابجایی نقاط تماس دندان‏ها>1) بود. همچنین براساس AC، 5/76 درصد در گروه بی نیاز از درمان و 2/15 درصد در گروه بینابینی و 4/8 درصد در گروه نیاز قطعی به درمان قرار گرفتند.
نتیجه گیری: 6/20 درصد از دانش‏آموزان پسر 18-14 ساله شهر اصفهان نیازمند درمان ارتودنسی بودند (IOTN 4,5).
کلیدواژه‌ها
اپیدمیولوژی؛ شاخص نیاز به درمان ارتودنسی (IOTN)؛ جزء سلامت دندانی (DHC)؛ جزء زیبایی (AC)
اصل مقاله

مقدمه

مال‏اکلوژن شایع‏ترین ناهنجاری تکاملی است که جوامع بشری به آن مبتلا هستند. شیوع مال‏اکلوژن در کشور‏های مختلف و میان نژادهای گوناگون متفاوت است. مال‏اکلوژن یک مشکل تکاملی است که بیشتر وابسته به فاکتورهای ارثی و محیطی است.(1) از آنجایی که تقاضا برای درمان ارتودنسی در کشورهای مختلف از جمله کشور ما در سال‏های اخیر افزایش یافته است، برنامه‏ریزی جهت درمان‏های ارتودنسی پیشگیرانه برای هر جمعیت خاص ضروری است. لذا انجام مطالعات اپیدمیولوژیک جهت آگاهی از شیوع مال‎‏اکلوژن‏های مختلف و نیاز به درمان ارتودنسی اهمیت بسیاری دارد. استفاده از شاخص‏ها در ارتودنسی موجب همگونی بیشتر در تفسیر و کاربرد همسان خصوصیات خاص برای نیاز به درمان و تغییر آن می‏گردد. در سال 1994 Richmondو همکاران(2)با انجام مطالعه‏ای در مورد گوناگونی برداشت‏های دندانپزشکان از نیاز به درمان ارتودنسی تحقیق کردند. پس از اتمام معاینه مشخص شد که اختلاف نظر زیادی بین دندانپزشکان در ارتباط با نیاز به درمان ارتودنسی وجود داشت. براساس این مطالعه یکی از روش‏های دستیابی به ارزیابی هماهنگ نیاز به درمان‏های ارتودنسی، استفاده از یک شاخص اکلوزالی است.تعدادی شاخص‏ اکلوزالی برای کمک به متخصصان در طبقه‏‎‏بندی شدت مال‏اکلوژن و فراهم نمودن معیاری برای الویت‏بندی نیاز بیماران معرفی شده است. در خصوصیات کاربردهای اپیدمیولوژیک، اعتبار، تکرارپذیری، سادگی در کاربرد، مقبولیت عمومی و حرفه‏ای و نیز زمان سنجش کوتاه‏تر از شاخص‏های مهم می‏باشد.(3) یکی از این شاخص‏ها که با معیار‏های مذکور سازگار است، شاخص نیاز به درمان ارتودنسی (IOTN یا Index of orthodontic treatment need) است که شامل دو جزء جداگانه، یعنی جزء سلامت دندانی (DHC یا Dental Health Component) و جزء زیبایی (AC یا Aesthetic Component) می‏باشد.(4) کاربرد IOTN از آنجایی که شدیدترین الگوهای مال‏اکلوژن را در نظر می‏گیرد و زیبایی را دخالت می‏دهد، به قضاوت کلینیکی نزدیک‏تر خواهد بود و کاربرد آن رو به افزایش است.(5)

شاخص IOTN در بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشور خودمان برای بررسی میزان نیاز به درمان‏های ارتودنسی مورد استفاده قرار گرفته است.(9-6) در سال 1377 جمال پور(9) طی مطالعه‏ای نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏آموزان 13-12 ساله شهرستان بندر انزلی را مورد بررسی قرار داد و تفاوت قابل توجهی در میزان نیاز به درمان در مناطق شهری و روستایی یافت. صفوی و همکاران(6) نیز در سال1387 مطالعه مشابهی را روی 5200 دانش‏آموز تهرانی 16-14 ساله انجام دادند و میزان نیاز به درمان ارتودنسی را 20 درصد گزارش کردند. همچنین جمیلیان و همکاران(10) طی مطالعه‏ای در تهران،نیازهای درمانی ارتودنسی دانش‏آموزان دختر 17-14 ساله را مورد بررسی قرار دادند و میزان نیاز به درمان را 2/5 تا 4/7 درصد گزارش کردند.

 با توجه به کاربرد فراگیر IOTN، لزوم انتخاب آن به عنوان یک شاخص واحد برای پژوهش‏های کشوری نمایان می‏شود. بررسی IOTN در دانش‏آموزان دختر شهر اصفهان انجام شده است ولی در دانش‏آموزان پسر این گروه سنی صورت نگرفته است.(11) لذا، در این پژوهش به بررسی میزان نیاز درمانی دانش‏آموزان پسر 18-14 ساله مدارس شهر اصفهان براساس شاخص IOTN پرداختیم.

مواد و روش‏ها

این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بود و به صورت مقطعی انجام شد. جمعیت مورد پژوهش، دانش‏آموزان پسر 18-14 ساله مدارس دولتی نواحی 5گانه آموزش و پرورش شهر اصفهان بودند که سابقه درمان ارتودنسی نداشتند. پس از گرفتن مجوز جهت ورود به مدارس شهر اصفهان و کسب رضایت‏نامه کتبی از والدین، اجرای پژوهش آغاز شد. در این پژوهش از روش نمونه‏گیری تصادفی استفاده شد. براساس مشاوره آماری انجام شده، 2 مدرسه از هر ناحیه به صورت تصادفی انتخاب شد و حدود 80 نفر معاینه شدند. در نهایت تعداد 408 نفر از دانش‏آموزان از 10 مدرسه انتخاب شدند و بر اساس شاخص IOTN معاینه شدند. معاینه توسط دانشجوی سال آخر دندانپزشکی که آموزش‌های لازم را از ارتودنتیست دریافت کرده بود و با استفاده از وسایل یک بار مصرف و استریل، زیر نور طبیعی انجام گرفت.

همان گونه که اشاره شد این شاخص شامل دو جزء است: جزء سلامت دندانی (DHC) و جزء زیبایی AC)). جزء سلامت دندانی دارای 5 رتبه است که بیمار با توجه به بدترین ناهنجاری دندانی خود در یکی از این 5 رتبه قرار می‏گیرد. رتبه 1 و 2 بی نیاز یا نیاز جزئی به درمان، رتبه 3 حد مرزی نیازمند درمان و رتبه 4 و5 نیازمند متوسط و شدید به درمان ارتودنسی را نشان می‏دهد. جزئیات مربوط به DHC در جدول 1 مشاهده می‏شود. جزء زیبایی دارای 10 عکس می‏باشد، که بیمار با توجه به تجربه و آموزش لازمی که دیده است خود را در یکی از این گروه‏ها قرار می‏دهد. عکس‏های 1 تا 4 بی نیاز از درمان، 5 تا 7 نیازمند حد مرزی به درمان و عکس‏های 8 تا 10 نیازمند قطعی به درمان در نظر گرفته می‏شوند.(5) پس از جمع‏آوری داده‏ها، از روش‏های آمار توصیفی شامل محاسبه نسبت‏ها، جداول، توزیع فراوانی و آمار تحلیلی شامل آزمون Chi-square استفاده شد.

یافته‏ها

بیشتر دانش‏آموزان در DHC درجه 2 افرادی بودند که جا به جایی نقطه تماس بیش از 1 و کمتر یا مساوی 2 میلی‏متر داشتند. در DHC درجه 3 افرادی بودند که افزایش اورجت بیش از 5/3 و کمتر یا مساوی 6 میلی‏متر داشتند. در DHC درجه 4 افراد مبتلا به هایپودنشیا بودند و در DHC درجه 5 افراد دچار نهفتگی (جدول 1) بودند.


 

جدول 1 : شاخص نیاز به درمان ارتودنسی جزء سلامت دندانی

 

(درصد) تعداد

نام اختصاری

رتبه 1 (بی نیاز)

مال اکلوژن خیلی جزیی مثل جابه جایی کمتر از یک میلی متر

(0/0) 0

--

رتبه 2 (نیاز جزیی) 116n=

افزایش اورجت بیش از 5/3 و کمتر یا مساوی 6 میلی متر که لب ها به هم برسند

(0/13) 16

2a

اورجت معکوس بیش از صفر اما کمتر یا مساوی یک میلی متر

(0/3) 4

2b

کراس بایت قدامی یا خلفی با اختلاف یک میلی متر یا کمتر بین موقعیت تماس  عقب رانده و تماس کامل کاسپی

(0/16) 20

2c

جابه  جایی تماس دندانی بیش از یک و  کمتر یا مساوی دو میلی متر

(0/42) 52

2d

Openbite قدامی یا خلفی به میزان بیش از یک و کمتر یا مساوی دو میلی متر

(0/9) 12

2e

افزایش اوربایت بیش از 5/3 میلی متر بدون تماس بر روی لثه

(0/17) 22

2f

اکلوژن Prenormal یا Postnormal بدون سایر آنومالیها که اختلالات تانیم کاسپ را هم شامل می شود

(0/0) 0

2g

رتبه 3 (نیاز متوسط) 92n=

افزایش اورجت بیش از 5/3 و کمتر یا مساوی 6 میلی متر در حالی که لب ها به هم نمی رسند.

(0/39) 36

3a

کراس بایت قدامی یا خلفی با اختلاف بیش  از یک و کمتر یا مساوی 2 میلی متر بین موقعیت تماس عقب رانده و تماس کامل کاسپی

(0/2) 2

3b

کراس بایت قدامی یا خلفی با فاصله بیش از 1 میلی‏متر ولی کمتر یا مساوی با 2 میلی‏متر

(0/15) 14

3c

جا به جایی نقاط تماس بزرگتر از 2 میلی‏متر ولی کمتر یا مساوی با 4 میلی‏متر

(0/20) 18

3d

Openbite قدامی یا طرفی به میزان بیش از 2 میلی متر ولی کمتر یا مساوی 4 میلی متر

(0/13) 12

3e

اوربایت افزایش یافته با تماس ولی بدون تروما به بافت نرم لثه یا کام

(0/11) 10

3f

رتبه 4 (نیاز شدید به درمان) 66n=

هیپودنشیای محدود، که به ارتودنسی قبل از جایگزین یا برای بستن فضا نیاز داشته باشند.

(0/25) 16

4H

افزایش اورجت بیش از 6 ولی کمتر یا مساوی 9 میلی متر

(0/18) 12

4a

اورجت معکوس بیش از 5/3 میلی متر بدون اشکالی در تکلم یا  جویدن

(0/0) 0

4b

اورجت معکوس بزرگ تر از یک و کمتر از 5/3 میلی متر همراه اشکال در بلع یا تکلم

(0/0) 0

4m

کراس بایت قدامی یا خلفی بیش از 2 میلی متر اختلاف بین موقعیت تماس عقب رانده وتماس کامل کاسپی

(0/6) 4

4c

کراس بایت لینگوال خلفی بدون تماس اکلوزال در یک یا هر دو بخش با کال

(0/14) 10

4i

جابه جایی شدید دندان ها به میزان بیش از 4 میلی متر

(0/6) 4

4d

بایت باز قدامی یا طرفی به میزان بیش از 4 میلی‏متر

(0/18) 12

4e

افزایش اوربایت همراه تروما به بافت کام یا لثه

(0/13) 8

4f

حضور دندان های اضافی

(0/0) 0

4t

دندان نیمه رویش یافته که در مقابل دندان های مجاور خود منحرف شده و نهفته مانده باشد.

(0/0) 0

4x

رتبة 5 (نیاز بسیار شدید) 18n=

اشکال در رویش دندان ها (جز مولر سوم) به علت شلوغی جابه جایی، حضور دندان های اضافی،دندان های باقی ماندة شیری و هر عامل پاتولوژیک دیگر

(3/33) 6

5i

هیپودنشیای وسیع که نیاز به جایگزینی داشته باشد و قبل از جایگزینی به ارتودنسی نیاز داشته باشند.

(0/0) 0

5H

اورجت بیش از 8 میلی‏متر

(3/33) 6

5a

اورجت معکوس بیش از 5/3 میلی متر همراه با اشکال در تکلم و جویدن

(0/0) 0

5m

شکاف لب و کام

(0/0) 0

5p

دندان های شیری مدفون شده، انکلوتیک (Submerged)

(3/33) 6

5s

 


میانگین سنی شرکت‏کنندگان 89/0±15 بود (جدول 2). در بررسی DHC، شماره 2 و 1 به ترتیب بیشترین فراوانی را داشتند (جدول 3). فراوانی AC شماره 2 بیشتر از سایر شماره‏ها بود (جدول 4). همچنین براساس AC، 5/76 درصد در گروه بی نیاز از درمان، 2/15 درصد در گروه حد مرزی نیازمند به درمان و 4/8 درصد در گروه نیاز قطعی به درمان قرار گرفتند. در مجموع یافته‏ها نشان داد که براساس جزء DHC 9/56 درصد از دانش‏آموزان بدون نیاز و یا با نیاز جزئی به درمان بودند. 5/22 درصد نیاز متوسط و 6/20 درصد نیاز شدید و بسیار شدید به درمان داشتند. بین DHC و AC ارتباط معنی‏داری یافت نشد (134/0=P).


جدول 2 : توزیع فراوانی سن دانش‏آموزان مورد بررسی

سن (سال)

تعداد

درصد

14

80

6/19

15

96

5/23

16

86

1/21

17

80

6/19

18

66

2/16

کل

408

0/100

 

جدول 3 : توزیع فراوانی DHC در دانش‏آموزان مورد بررسی.

DHC

تعداد

درصد

1

106

26

2

126

30.9

3

92

22.5

4

66

16.2

5

18

4.4


 

جدول 4 : توزیع فراوانی AC در دانش‏آموزان مورد بررسی

AC

تعداد

درصد

1

70

2/17

2

102

25

3

78

1/19

4

62

2/15

5

16

9/3

6

18

4/4

7

28

9/6

8

24

9/5

9

10

5/2

10

0

0

کل

408

0/100

 

بحث

از میان 408 دانش‏آموز مورد بررسی، 84 نفر آنان (6/20%) نیازمند شدید و بسیار شدید به درمان ارتودنسی شناخته شدند. برخی مطالعات صورت گرفته به نتایج مشابهی با آنچه در مطالعه ما حاصل شد، دست یافته‏اند. Puertes-Fernandez و همکاران(12) در بررسی 248 نوجوان 12 ساله، 1/18 درصد آنها را نیازمند به درمان ارتودنسی یافتند. Manzanera و همکاران(13) میزان نیاز به درمان ارتودنسی را در گروه سنی 12 سال، 5/23 درصد و در گروه 16-15 سال، 5/18 درصد گزارش کردند. در پژوهش Bhardwaj و همکاران(14) روی 622 دانش‏آموز 16 و 17 ساله هندی میزان نیاز به درمان ارتودنسی، 42/20 درصد گزارش شد. همچنین در پژوهش صفوی و همکاران(6) که روی 5200 دانش‏آموز تهرانی 16-14 ساله صورت گرفت، میزان نیاز به درمان ارتودنسی 20 درصد گزارش شده است.

از سوی دیگر، برخی مطالعات به نتایجی متفاوت با آنچه در این مطالعه حاصل شد، دست یافتند. Ucuncu و همکاران(15) در سال 2001 در ترکیه 250 دانش‏آموز 14-11 ساله را مورد بررسی قرار دادند و میزان نیاز به درمان‏های ارتودنسی بر اساس IOTN، 8/38 درصد گزارش شد. اختلاف سن افراد مورد پژوهش می‏تواند عامل اختلاف نتایج حاصله باشد. Otuyemi و همکاران(16)، در نیجریه 704 دانش‏آموز 18-12 ساله را مورد بررسی قرار دادند و میزان نیاز را بر اساس رتبه 4 و 5 DHC، 6/12 درصد به دست آوردند. در پژوهش Miguel و همکاران(3) روی 1182 کودک 12 ساله برزیلی، میزان نیاز به درمان ارتودنسی بر اساس IOTN، 26 درصد گزارش شد. Baubiniene و همکاران(17) در لیتوانی دو گروه سنی دانش‏آموزان 11-10 و 15-14 ساله را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که حدود نیمی از دانش‏آموزان 11-10 ساله و یک سوم دانش‏آموزان
15-14 ساله نیازمند به درمان ارتودنسی بودند. اختلاف سنی و تفاوت نژادی موجود بین گروه‏های پژوهش می‏تواند علتی برای تفاوت نتایج آنان و یافته‏های ما باشد. نظری(8) در مطالعه‏ای که روی دانش‏آموزان 13-12 ساله گرگانی انجام داد، میزان نیاز به درمان ارتودنسی براساس IOTN را 2/16 درصد گزارش کرد که این میزان در مناطق شهری تا 6/10 درصد می‏رسید. این اختلاف می‏تواند به دلیل تفاوت سنی جمعیت هدف باشد. جمیلیان و همکاران(10) نیز طی مطالعه‏ای در تهران، نیازهای درمانی ارتودنسی 350 دانش‏آموز دختر 17-14 ساله را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که 2/5 تا 4/7 آن‏ها نیازشدید و یا بسیار شدید به درمان ارتودنسی داشتند. این اختلاف می‏تواند به دلیل تفاوت جنسی جمعیت هدف باشد.

براساس توزیع عوامل ایجادکننده مال‏اکلوژن، مهم‏ترین عوامل ایجادکننده نیازهای ارتودنسی، در مطالعه حاضر جابجایی نقطه تماس (d) دندان رویش نیافته (i) هایپودنشیا (h) و اورجت (a) می‏باشد.

در رتبه 5 بیشترین مال‏اکلوژن مربوط به دندان رویش نیافته، در رتبه 4 بیشترین مال‏اکلوژن مربوط به هایپودنشیا، در رتبه 3 مربوط به اورجت و در رتبه 2 مربوط به جابجایی نقاط تماس دندان‏ها بود. این نتایج مشابه نتایجی است که در پژوهش جمال پور(9) و Burden(18) یافت شد. در این مطالعات نیز نظیر مطالعه حاضر مهم‏ترین عوامل ایجادکننده نیازهای ارتودنسی عبارت بودند از: دندان رویش نیافته، جابجایی نقاط تماس و اورجت.

جزء دوم IOTN، AC می‏باشد. در بررسی جزء AC از دیدگاه خود دانش‏آموزان یعنی میزان تقاضای آنها برای درمان اعداد متفاوتی با DHC به دست آمد. بدین ترتیب که عدم نیاز یا نیاز جزئی به درمان، 5/76 درصد، میزان نیاز بینابینی 2/15 درصد و نیاز قطعی 3/8 درصد بود. نیاز به درمان بر اساس شاخص AC مقادیر کمتری را نسبت به DHC نشان داد. این نتایج بیان می‏کنند که بین درک فرد از زیبایی اکلوژن خود و نتایج حاصله از معاینه توسط ارتودنتیست تفاوت قابل ملاحظه‏ای وجود دارد. این یافته‏ها مشابه نتیجه مطالعه Kolawole(19)در نیجریه است که در بررسی دانش‏آموزان 14-11 ساله نیاز قطعی به درمان را براساس شاخص AC، 8% گزارش کرد. مطالعات دیگر نیز نتایج مشابهی را نشان داده اند.(21و20)

لذا AC نمی‏تواند شاخص مناسبی برای ارزیابی نیاز به درمان ارتودنسی باشد. DHC شاخص مناسب‏تری برای این منظور می‏باشد.

نتیجه گیری

در مجموع تقریباً 6/20 درصد افراد مورد پژوهش نیاز شدید و بسیار شدید، 5/22 درصد دیگر نیاز متوسط و 9/56 درصد آنها عدم نیاز به درمان ارتودنسی داشتند. جابجایی نقطه تماس دندان رویش نیافته، هایپودنشیا و اورجت به ترتیب مهم‏ترین عوامل ایجادکننده مال‏اکلوژن ارزیابی شدند. با توجه به درصد بالای نوجوانان نیازمند به درمان ارتودنسی، اجرای برنامه‏های دولتی برای ارزیابی دانش‏آموزان نیازمند به درمان ارتودنسی و آگاه‏سازی و ایجاد انگیزه در آنان جهت پذیرش درمان ارتودنسی توصیه می‏شود.

تشکر و قدردانی

این مقاله منتج از پایان نامه دانشجویی آقای سعید سرندی با شماره 454 می باشد. بدینوسیله از معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان و آموزش و پرورش شهرستان اصفهان تقدیر و تشکر می‏گردد.

مراجع
  1. Graber L, Vanarsdall R, Vig K. Orthodontics Current Principles and Techniques. 5th ed. St. Louis: Mosby Co; 2012. P. 139.
  2. Richmond S, Shaw WC, O'Brien KD, Buchanan IB, Stephens CD, Andrews M, et al. The relationship between the index of orthodontic treatment need and consensus opinion of a panel of 74 dentists. Br Dent J 1995; 178(10): 370-4.
  3. Miguel JA, Feu D, Bretas RM, Canavarro C, Almeida MA. Orthodontic treatment needs of Brazilian 12-year-old school children. World J Orthod 2009; 10(4): 305-10.
  4. Jones CM, Woods K, O'Brien K, Winard C, Taylor GO. Index of orthodontic treatment need, its use in a dental epidemiology survey calibration exercise. Community Dent Health 1996; 13(4): 208-10.
  5. Proffit WR, Fields HW Jr, Moray LJ. Prevalence of malocclusion and orthodontic treatment need in the United States: Estimates from the NHANES III survey. Int J Adult Orthod Orthog Surg 1998; 13(2): 97-106.
  6. Safavi SM, Sefidroodi A, Nouri M, Eslamian L, Kheirieh S, Bagheban AA. Orthodontic treatment need in
    14-16 year-old Tehran high school students. Aust Orthod J 2009; 25(1): 8-11.
  7. Hedayati Z. Determination of needs for orthodontic treatment in 11-14 year-old students of Shiraz. [Doctorate Thesis]. Iran. Dental school of Shiraz University of Medical Sciences; 2003. (Persian)
  8. Nazari R. Determination of needs for orthodontic treatment in 12-13 year-old students of Gorgan. [Doctorate Thesis]. Iran. Dental school of Shahid Beheshti University of Medical Sciences; 2003. (Persian)
  9. Jamalpor M. Determination of needs for orthodontic treatment in 12-13 year-old students of Bandar Anzaly. [Doctorate Thesis]. Iran. Dental school of Shahid Beheshti University of Medical Sciences; 1999. (Persian)
  10. Jamilian A, Toliat M, Etezad S. Prevalence of malocclusion and index of orthodontic treatment need in children in Tehran. Oral Health Prev Dent 2010; 8(4): 339-43.
  11. Feizbakhsh M, Omrani A, Teimuri F, Mirlohi F. Determination of needs for orthodontic treatment in 14-18 year-old students of Isfahan. Journal of Isfahan Dental School 2011; 7(1): 47-52. (Persian)
  12. Puertes-Fernandez N, Montiel-Company JM, Almerich-Silla JM, Manzanera D. Orthodontic treatment need in a 12-year-old population in the Western Sahara. Eur J Orthod 2010; 33(4): 377-80.
  13. Manzanera D, Montiel-company JM, Almerich-silla JM, Gandia JL. In Spanish school children: An epidemiological study using the index of orthodontic treatment need. Eur J Orthod 2009; 31(2): 180-3.
  14. Bhardwaj VK, Veeresha KL, Sharma KR. Prevalence of malocclusion and orthodontic treatment needs among 16 and 17 year-old school-going children in Shimla city, Himachal Pradesh. IJDR 2011; 22(4): 556-60.
  15. Ucuncu N, Erthgay E. The use of the index of orthodontic treatment need (IOTN) in a school population and referred population. J Orthod 2001; 28(1): 45-52.
  16. Otuyemi OD, Ugboko VI, Adekoya-Sofowora CA, Ndukwe KC. Unmet orthodontic treatment need in rural Nigerian adolescents. Community Dent Oral Epidemiol 1997; 25(5): 363-6.
  17. Baubiniene D, Sidlauskas A, Miseviciene I. The need for orthodontic treatment among 10-11 and 14-15 year-old Lithuanian school children. Medicina (Kaunas) 2009; 45(10): 814-21.
  18. Burden DJ. Need for orthodontic treatment in Northern Ireland. Community Dent Oral 1995; 23(1): 62-3.
  19. Kolawole KA, Otuyemi OD, Jeboda SO, Umweni AA. Awareness of malocclusion and desire for orthodontic treatment in 11-14 year old nigerian school children and their parents. Aust Orthod J 2008; 24(1): 21-5.
  20. Abu Alhajia ESJ, Al-Nimri KS, Al-Khateeb SN. Self-perception of malocclusion among Jordanian school children. Eur J Orthod 2005; 27(3): 292-5.
  21. Mandall NA, McCord JF, Blinkhorn AS, Worthington HV, O'Brien KA. Perceived aesthetic impact of malocclusion and oral self- perception in 14-15 year old Asian and Caucasian children in Greater Manchester. Eur J Orthod 1999; 21(2): 175-83.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 3,711
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,863