سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

Yousefvand, Mehdi, Haghi, Ahmad, Ziar, Zahra, Zarei, Zolaikha. (1404). ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ نقش میانجی خودکنترلی (کاربرد تحلیل مسیر). , 27(2), 79-86. doi: 10.22038/JFMH.2025.82054.3159
Mehdi Yousefvand; Ahmad Haghi; Zahra Ziar; Zolaikha Zarei. "ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ نقش میانجی خودکنترلی (کاربرد تحلیل مسیر)". , 27, 2, 1404, 79-86. doi: 10.22038/JFMH.2025.82054.3159
Yousefvand, Mehdi, Haghi, Ahmad, Ziar, Zahra, Zarei, Zolaikha. (1404). 'ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ نقش میانجی خودکنترلی (کاربرد تحلیل مسیر)', , 27(2), pp. 79-86. doi: 10.22038/JFMH.2025.82054.3159
Yousefvand, Mehdi, Haghi, Ahmad, Ziar, Zahra, Zarei, Zolaikha. ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ نقش میانجی خودکنترلی (کاربرد تحلیل مسیر). , 1404; 27(2): 79-86. doi: 10.22038/JFMH.2025.82054.3159

ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ نقش میانجی خودکنترلی (کاربرد تحلیل مسیر)

مجله اصول بهداشت روانی
دوره 27، شماره 2، 1404، صفحه 79-86    اصل مقاله (311.98 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22038/JFMH.2025.82054.3159
نویسندگان
Mehdi Yousefvand* 1؛ Ahmad Haghi2؛ Zahra Ziar3؛ Zolaikha Zarei4
1Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran.
2Faculty member of Psychology Department, Delfan Higher Education Center, Lorestan University, Iran.
3M.Sc. in general psychology, Islamic Azad University, Branch of Borujard, Borujard, Iran.
4M.Sc. in educational psychology, Payam Noor University of Javanroud, Javanroud, Iran.
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی خودآگاهی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) بر اساس رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده با نقش میانجی خودکنترلی انجام شد.
روش‌ کار: جامعه آماری این پژوهش همبستگی شامل کلیه بیماران مبتلا به ام‌اس در شهرستان بروجرد، ایران، در سال 2023-2024 بود که از بین آنها 300 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های رشد بینایی-فضایی، آمادگی جسمانی ادراک‌شده، خودکنترلی و خودآگاهی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS 24 و AMOS تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: یافته‌ها نشان داد که رشد بینایی-فضایی بر خودکنترلی (β= 0.54 و مقدار 8.09) و خودآگاهی (β= 0.67 و مقدار 11.76) تأثیر می‌گذارد؛ آمادگی جسمانی ادراک‌شده بر خودکنترلی (β= 0.59 و مقدار 9.96) و خودآگاهی (β= 0.55 و مقدار 8.85) تأثیر دارد و خودکنترلی بر خودآگاهی (β= 0.47 و مقدار 6.70) تأثیر می‌گذارد (P< 0.01). یافته‌ها همچنین نشان داد که مدل حاضر 33 درصد از واریانس خودکنترلی و 42 درصد از واریانس خودآگاهی را تبیین می‌کند. علاوه بر این، خودکنترلی به عنوان یک متغیر واسطه‌ای در رابطه بین متغیرهای برون‌زا و خودآگاهی نقش ایفا می‌کند.
 نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، افزایش خودکنترلی و به تبع آن افزایش سطح رشد بینایی-فضایی و آمادگی جسمانی ادراک‌شده، سطح خودآگاهی در بیماران مبتلا به ام‌اس را بهبود می‌بخشد. این امر نشان می‌دهد که مسئولین مربوطه باید به نقش خودکنترلی به عنوان یک متغیر میانجی توجه بیشتری داشته باشند.
کلیدواژه‌ها
آمادگی جسمانی ادراک‌شده؛ رشد بینایی-فضایی؛ خودآگاهی؛ خودکنترلی
مراجع
  1. Ambretti A, Fogliata A, Di Palma D. Innovation in physical education: Proprioception, periferical vision, self-awareness, and sustainability. J Hum Sport Exerc 2024; 19(3): 915-29.‏
  2. Kahl PT. Domain-general abilities and mathematical achievement: A developmental perspective on the roles of executive functions, visual-spatial skills, and emotion regulation. Ph.D. Dissertation. Switzerland: University of Basel, 2021.‏
  3. Bademli K, Lök N. Relationship between the health perception and physical activity of individuals.‏ Turkish journal of sport and exercise 2019; 19(3): 915-29.‏
  4. Soldatova GU, Vishneva AE, Koshevaya AG. [Characteristics of the cognitive domain of children and adolescents with different levels of media tasks]. Russian psychology 2022; 1(3): 36-37.‏ (Russian)
  5. Brytek-Matera A, Kozieł A. The body self-awareness among women practicing fitness: A preliminary study. Polish psychological bulletin 2015; 46(1): 104-11.‏
  6. Carden J, Jones RJ, Passmore J. Defining self-awareness in the context of adult development: A systematic literature review. J Manag Educ 2022; 46(1): 140-77.‏
  7. Carletto S, Cavalera C, Sadowski I, Rovaris M, Borghi M, Khoury B, et al. Mindfulness-based interventions for the improvement of well-being in people with multiple sclerosis: A systematic review and meta-analysis. Psychosom Med 2020; 82(6): 600-13.‏
  8. Chen S, Wei H. Linking temporal landmarks to voluntary simplicity: The mediating roles of self-transcendence and self-enhancement. J Bus Ethics 2023; 188(4): 693-708.‏
  9. Davis BE, Lakin L, Binns CC, Currie KM, Rensel MR. Patient and provider insights into the impact of multiple sclerosis on mental health: A narrative review. Neurol Ther 2021; 34(10): 99-119.‏
  10. Dickstein E. Self and self-esteem: Theoretical foundations and their implications for research. Hum Dev 1977; 20(3): 129-40.‏
  11. DietmaierJM, von dem Knesebeck O, Heesen C, Kofahl C. Personality and its association with self-management in multiple sclerosis. Mult Scler Relat Disord 2022; 12(5): 61-76.
  12. Gomelsky A, Stolzle AC, Armstrong WP. Pathophysiology of female micturition disorders. In: Female genitourinary and pelvic floor reconstruction. Cham: Springer International Publishing: 71-84.
  13. Gontkovsky ST. Understanding visual-spatial perceptual deficits in individuals with multiple sclerosis: An analysis of patient performance on the Hooper Visual Organization Test and visual form discrimination. Int J Neurosci 2023; 133(6): 636-41.‏
  14. Grippa E, Sellitto M, Scarpazza C, Mattioli F, di Pellegrino G. Multiple sclerosis reduces sensitivity to immediate reward during decision-making. Behav Neurosci 2017; 131(4): 325-42.
  15. Hamaideh SH, Abuhammad S, Khait AA, Al-Modallal H, Hamdan-Mansour AM, Masa’deh R, et al. Levels and predictors of empathy, self-awareness, and perceived stress among nursing students: A cross sectional study. BMC Nurs 2024; 23(1): 131-9.
  16. Han A. Mindfulness-and acceptance-based interventions for symptom reduction in individuals with multiple sclerosis: A systematic review and meta-analysis. Arch Phys Med Rehabil 2021; 102(10): 2022-31.‏
  17. Herson M, Kulkarni J. Hormonal agents for the treatment of depression associated with the menopause. Drugs Aging 2022; 39(8): 607-18.‏
  18. Hobson RP, Chidambi G, Lee A, Meyer J, Müller U, Carpendale JIM, et al. Foundations for self-awareness: An exploration through autism. Monogr Soc Res Child Dev 2006; 12(89): 36-49.
  19. Jakimovski D, Benedict RH, Weinstock-Guttman B, Ozel O, Fuchs TA, Lincoff N, et al. Visual deficits and cognitive assessment of multiple sclerosis: confounder, correlate, or both? J Neurol 2021; 268(7): 2578-88.‏
  20. Jhang JF, Jiang YH, Kuo HC. Discriminating different bladder and bladder outlet dysfunctions by urinary biomarkers in women with frequency-urgency syndrome. Biomedicines 2023; 11(3): 673.‏
  21. Jo YG, Kim JS, Yang CH. The effect of self-management and exercise immersion on physical self-awareness among the elderly participating in sports Activities. Ilkogretim online 2021; 20(3): 346-59.‏
  22. Kang W. Understanding the effect of multiple sclerosis on general and dimensions of mental health. J Clin Med 2022; 11(24): 74-83.‏
  23. Lakin L, Davis BE, Binns CC, Currie KM, Rensel MR. Comprehensive approach to management of multiple sclerosis: addressing invisible symptoms—a narrative review. Neurol Ther 2021; 10(8): 75-98.
  24. Li C, Yu Q, Wu Y, Fan L, He J. Internet gaming disorder and cognitive failures in daily life among university students: The mediating role of sleep quality and the moderating role of mindfulness. Curr Psychol 2024; 43(38): 30446-58.‏
  25. Liang P, Jiang H, Wang H, Tang J. Mindfulness and impulsive behavior: Exploring the mediating roles of self-reflection and coping effectiveness among high-level athletes in Central China. Front Psychol 2024; 15(56): 130-41.‏
  26. Liao YC, Huang TY, Lin SH, Wu CH, Chang KT, Hsieh S, Yang CT. Mediating role of resilience in the relationships of physical activity and mindful self-awareness with peace of mind among college students. Sci Rep 2023; 13(1): 10386.‏
  27. London M, Sessa VI, Shelley LA. Developing self-awareness: Learning processes for self-and interpersonal growth. Annual review of organizational psychology and organizational behavior 2023; 10(1): 261-88.‏
  28. Mayo CD. Miksche K, Attwell-Pope K, Gawryluk JR. The relationship between physical activity and symptoms of fatigue, mood, and perceived cognitive impairment in adults with multiple sclerosis. J Clin Exp Neuropsychol 2019; 41(7): 715-22.‏
  29. Mazancieux A, Souchay C, Casez O, Moulin CJ. Metacognition and self-awareness in multiple sclerosis. Cortex 2019; 111: 238-55.
  30. Mertens J. Walking to beats in music and metronomes in persons with progressive MS: Preliminary pilot study results.‏ Diassertatin. 2023. Available from: http://hdl.handle.net/1942/41037
  31. Morin A. Possible links between self-awareness and inner speech theoretical background, underlying mechanisms, and empirical evidence. J Conscious Stud 2005; 12(4-5): 115-34.‏
  32. Naisby J, Wilson-Menzfeld G, Baker K, Morris R, Robinson J, Barry G. Yoga and multiple sclerosis: Maintaining engagement in physical activity. PLoS ONE 2023; 18(7): 124-50.
  33. Ogunwale OR. Mathematics education: Reducing effects of dyscalculia in children and adults with hearing impairment. Rethinking the teaching and learning of mathematics in the pandemic era 2023; 23(1): 131-9.
  34. Potoczny W, Herzog-Krzywoszanska R, Krzywoszanski L. Self-Control and emotion regulation mediate the impact of karate training on satisfaction with life. Front Behav Neurosci 2022; 15(45): 802-37.‏
  35. Rai SB. Evolutionary association between self-awareness and self-control. In: Towards inclusive societies.  India: Routledge India; ‏2024: 89-100.
  36. Scott Ridley D. Reflective self-awareness: A basic motivational process.  J Exp Educ 1991; 60(1): 31-48.‏
  37. Setyaningrum F, Siswantari H. Visual-spatial and intrapersonal intelligence in learning of rampak kendang art for elementary school students. International journal of creative and arts studies 2020; 7(1): 49-60.‏
  38. Shi Y, Qu S. The effect of cognitive ability on academic achievement: The mediating role of self-discipline and the moderating role of planning. Front Psychol 2022; 13(289): 101-23.‏
  39. Simpson R, Simpson S, Ramparsad N, Lawrence M, Booth J, Mercer SW. Effects of mindfulness-based interventions on physical symptoms in people with multiple sclerosis–a systematic review and meta-analysis. Mult Scler Relat Disord 2022; 28(5): 346-50.
  40. Harry W, Wider H. Visual-Spatial Development Questionnaire. Toxicol Lett 2014; 230(2): 271-81.
  41. Sprung JM, Rogers A. Work-life balance as a predictor of college student anxiety and depression. J Am Coll Health 2021; 69(7): 775-82.‏
  42. Nair BP, Prasad T, Nair SK. Self-awareness trigger leading to authentic leadership: conceptualization and development of reliable and valid self-awareness trigger scale. Dynamic relationship management journal 2021; 10(1): 23-44.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 57
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 71