سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

خلفی, دکتر موسی, قاسمی, فائقه, کامرانی, مینا, آقایی نژاد, مریم, سرسنگی, مریم. (1403). تأثیر تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه: مرور نظام‌مند با فراتحلیل. , 27(12), 61-78. doi: 10.22038/ijogi.2025.84592.6292
دکتر موسی خلفی; فائقه قاسمی; مینا کامرانی; مریم آقایی نژاد; مریم سرسنگی. "تأثیر تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه: مرور نظام‌مند با فراتحلیل". , 27, 12, 1403, 61-78. doi: 10.22038/ijogi.2025.84592.6292
خلفی, دکتر موسی, قاسمی, فائقه, کامرانی, مینا, آقایی نژاد, مریم, سرسنگی, مریم. (1403). 'تأثیر تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه: مرور نظام‌مند با فراتحلیل', , 27(12), pp. 61-78. doi: 10.22038/ijogi.2025.84592.6292
خلفی, دکتر موسی, قاسمی, فائقه, کامرانی, مینا, آقایی نژاد, مریم, سرسنگی, مریم. تأثیر تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه: مرور نظام‌مند با فراتحلیل. , 1403; 27(12): 61-78. doi: 10.22038/ijogi.2025.84592.6292

تأثیر تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه: مرور نظام‌مند با فراتحلیل

مجله زنان، مامایی و نازایی ایران
دوره 27، شماره 12، اسفند 1403، صفحه 61-78    اصل مقاله (1.09 M)
نوع مقاله: مروری
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22038/ijogi.2025.84592.6292
نویسندگان
دکتر موسی خلفی* 1؛ فائقه قاسمی2؛ مینا کامرانی3؛ مریم آقایی نژاد3؛ مریم سرسنگی3
1استادیار گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
2دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.
3دانشجوی کارشناسی ارشد علوم ورزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
چکیده
مقدمه: تمرین ورزشی نقش مؤثری در بهبود مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه دارد. با این ‌وجود، اثر تمرینات تناوبی به ‌وضوح مشخص نشده است. فراتحلیل حاضر با هدف بررسی اثرات تمرینات تناوبی بر مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه انجام شد.
روش‌کار: جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتیPubMed ، Web of Science، Scopus،Google Scholar، مگیران و نورمگز برای مقالات انگلیسی و فارسی منتشر شده تا 22 آذر 1402 انجام شد. به‌منظور تعیین اندازه اثر تمرینات تناوبی بر مارکرهای گلوکز، انسولین، HOMA-IR، TG، TC، HDL و LDL از تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) و فاصله اطمینان 95% (CIs) استفاده گردید. همچنین، تحلیل زیرگروهی بر اساس نوع تمرینات تناوبی شامل تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT) و تمرین تناوبی سرعتی (SIT) انجام شد.
یافته­ ها: در این فراتحلیل، 12 مطالعه با 322 آزمودنی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمرینات تناوبی منجر به کاهش معنی‌دار TG می‌شود (005/0=p، 14/0- الی 79/0- :Cl؛ 46/0- =SMD). تحلیل زیرگروهی بر اساس نوع تمرین تناوبی نشان داد که HIIT منجر به کاهش معنی‌دار سطوح گلوکز (6 مداخله، 01/۰=p، 57/۰- :SMD)، TG (10 مداخله، 009/۰=p، 54/۰- :SMD)، TC (10 مداخله، 04/۰=p، 59/۰- :SMD) و LDL (10 مداخله، 04/۰=p، 59/۰- :SMD) می‌شود، درحالی‌که اثرات SIT بر کاهش مقادیر این فاکتورها معنی‌دار نبود.
نتیجه­ گیری: مطالعه حاضر نشان داد که HIIT می‌تواند به‌‌طور مؤثری موجب بهبود گلایسمی و پروفایل‌های لیپیدی شود و ممکن است راهبرد مؤثری برای بهبود مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی در زنان یائسه باشد.
کلیدواژه‌ها
تمرینات تناوبی؛ زنان یائسه؛ مارکرهای سلامت قلبی- متابولیکی
مراجع
  1. Hettchen M, Stengel Sv, Kohl M, Murphy MH, Shojaa M, Ghasemikaram M, et al. Effects of high-intensity aerobic exercise and resistance training on cardiometabolic risk in early-postmenopausal women. German Journal of Sports Medicine 2021; 72(1):28-34.
  2. Lobo RA. Menopause management for the millennium. Medscape Womens Health 1999; 1.
  3. Mandrup CM, Egelund J, Nyberg M, Slingsby MH, Andersen CB, Løgstrup S, et al. Effects of high-intensity training on cardiovascular risk factors in premenopausal and postmenopausal women. American journal of obstetrics and gynecology 2017; 216(4):384-e1.
  4. Grindler NM, Santoro NF. Menopause and exercise. Menopause 2015; 22(12):1351-8.
  5. Kwok MM, Ng SS, Man SS, So BC. The effect of aquatic High Intensity Interval Training on cardiometabolic and physical health markers in women: A systematic review and meta-analysis. Journal of Exercise Science & Fitness 2022; 20(2):113-27.
  6. Gibala MJ. High-intensity interval training: a time-efficient strategy for health promotion?. Current sports medicine reports 2007; 6(4):211-3.
  7. Türk Y, Theel W, Kasteleyn MJ, Franssen FM, Hiemstra PS, Rudolphus A, et al. High intensity training in obesity: a Meta‐analysis. Obesity science & practice 2017; 3(3):258-71.
  8. Khalafi M, Mojtahedi S, Ostovar A, Rosenkranz SK, Korivi M. High‐intensity interval exercise versus moderate‐intensity continuous exercise on postprandial glucose and insulin responses: A systematic review and meta‐analysis. Obesity Reviews 2022; 23(8):e13459.
  9. Maillard F, Pereira B, Boisseau N. Effect of high-intensity interval training on total, abdominal and visceral fat mass: a meta-analysis. Sports Medicine 2018; 48:269-88.
  10. Keating SE, Johnson NA, Mielke GI, Coombes JS. A systematic review and meta‐analysis of interval training versus moderate‐intensity continuous training on body adiposity. Obesity reviews 2017; 18(8):943-64.
  11. Dupuit M, Maillard F, Pereira B, Marquezi ML, Lancha Jr AH, Boisseau N. Effect of high intensity interval training on body composition in women before and after menopause: a meta‐analysis. Experimental physiology 2020; 105(9):1470-90.
  12. Dupuit M, Rance M, Morel C, Bouillon P, Pereira B, Bonnet A, et al. Moderate-intensity continuous training or high-intensity interval training with or without resistance training for altering body composition in postmenopausal women. Medicine and science in sports and exercise 2020; 52(3):736-45.
  13. Batacan RB, Duncan MJ, Dalbo VJ, Tucker PS, Fenning AS. Effects of high-intensity interval training on cardiometabolic health: a systematic review and meta-analysis of intervention studies. British journal of sports medicine 2017; 51(6):494-503.
  14. Isacco L, Boisseau N. Sex hormones and substrate metabolism during endurance exercise. InSex hormones, exercise and women: Scientific and clinical aspects 2023: 25-54.
  15. Marsh ML, Oliveira MN, Vieira-Potter VJ. Adipocyte metabolism and health after the menopause: The role of exercise. Nutrients 2023; 15(2):444.
  16. Abildgaard J, Pedersen AT, Green CJ, Harder-Lauridsen NM, Solomon TP, Thomsen C, et al. Menopause is associated with decreased whole body fat oxidation during exercise. American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism 2013; 304(11):E1227-36.
  17. He H, Wang C, Chen X, Sun X, Wang Y, Yang J, et al. The effects of HIIT compared to MICT on endothelial function and hemodynamics in postmenopausal females. Journal of Science and Medicine in Sport 2022; 25(5):364-71.
  18. Maillard F, Rousset S, Pereira B, Traore A, Del Amaze PD, Boirie Y, et al. High-intensity interval training reduces abdominal fat mass in postmenopausal women with type 2 diabetes. Diabetes & metabolism 2016; 42(6):433-41.
  19. Steckling FM, Farinha JB, Figueiredo FD, Santos DL, Bresciani G, Kretzmann NA, et al. High-intensity interval training improves inflammatory and adipokine profiles in postmenopausal women with metabolic syndrome. Archives of physiology and biochemistry 2019; 125(1):85-91.
  20. Boutcher YN, Boutcher SH, Yoo HY, Meerkin JD. The effect of sprint interval training on body composition of postmenopausal women. Medicine & Science in Sports & Exercise 2019; 51(7):1413-9.
  21. Dupuit M, Rance M, Morel C, Bouillon P, Pereira B, Bonnet A, et al. MICT or HIIT±RT programs for altering body composition in postmenopausal women. Med Sci Sports Exerc 2019; 52(3):1.
  22. Keyhani D, Tartibian B, Dabiri A, Teixeira AM. Effect of high-intensity interval training versus moderate-intensity aerobic continuous training on galectin-3 gene expression in postmenopausal women: a randomized controlled trial. Journal of aging and physical activity 2020; 28(6):987-95.
  23. Atashak S, Roshdi Bonab R, Kianmarz Bonab V. Comparison of the effect of high-intensity interval training (HIIT) and moderate-intensity continuous training (MICT) on syndrome metabolic factors in menopause obese women with metabolic syndrome. Journal of Sport Biosciences 2020; 12(3):307-28.
  24. Ho TY, Redmayne GP, Tran A, Liu D, Butlin M, Avolio A, et al. The effect of interval sprinting exercise on vascular function and aerobic fitness of post‐menopausal women. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports 2020; 30(2):312-21.
  25. Hatami M, Roshdi Bonab R, Atashak S. Comparison of the Effect of Twelve Week of Concurrent (Resistance-Aerobic) and High-Intensity Interval Training on the Atherogenic, Insulin Resistance and Monocyte Chemoattractant Protein-1 Indices in Obese Menopausal Women. Sport Physiology & Management Investigations 2022; 14(1):177-93.
  26. Lyall GK, Birk GK, Harris E, Ferguson C, Riches‐Suman K, Kearney MT, et al. Efficacy of interval exercise training to improve vascular health in sedentary postmenopausal females. Physiological Reports 2022; 10(16):e15441.
  27. Kazemi SS, Heidarianpour A, Shokri E. Effect of resistance training and high-intensity interval training on metabolic parameters and serum level of Sirtuin1 in postmenopausal women with metabolic syndrome: a randomized controlled trial. Lipids in Health and Disease 2023; 22(1):177.
  28. Rohmansyah NA, Ka Praja R, Phanpheng Y, Hiruntrakul A. High-intensity interval training versus moderate-intensity continuous training for improving physical health in elderly women. INQUIRY: The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing 2023; 60:00469580231172870.
  29. Khalafi M, Habibi Maleki A, Sakhaei MH, Rosenkranz SK, Pourvaghar MJ, Ehsanifar M, et al. The effects of exercise training on body composition in postmenopausal women: a systematic review and meta-analysis. Frontiers in endocrinology 2023; 14:1183765.
  30. Edwards JJ, Griffiths M, Deenmamode AH, O’Driscoll JM. High-intensity interval training and cardiometabolic health in the general population: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Sports Medicine 2023; 53(9):1753-63.
  31. Lin X, Zhang X, Guo J, Roberts CK, McKenzie S, Wu WC, et al. Effects of exercise training on cardiorespiratory fitness and biomarkers of cardiometabolic health: a systematic review and meta‐analysis of randomized controlled trials. Journal of the American heart association 2015; 4(7):e002014.
  32. Smith-Ryan AE, Trexler ET, Wingfield HL, Blue MN. Effects of high-intensity interval training on cardiometabolic risk factors in overweight/obese women. Journal of sports sciences 2016; 34(21):2038-46.
  33. Atakan MM, Guzel Y, Shrestha N, Kosar SN, Grgic J, Astorino TA, et al. Effects of high-intensity interval training (HIIT) and sprint interval training (SIT) on fat oxidation during exercise: a systematic review and meta-analysis. British journal of sports medicine 2022; 56(17):988-96.
  34. Tjønna AE, Lee SJ, Rognmo Ø, Stølen TO, Bye A, Haram PM, et al. Aerobic interval training versus continuous moderate exercise as a treatment for the metabolic syndrome: a pilot study. Circulation 2008; 118(4):346-54.
  35. MacInnis MJ, Gibala MJ. Physiological adaptations to interval training and the role of exercise intensity. The Journal of physiology 2017; 595(9):2915-30.
  36. Grossman JA, Arigo D, Bachman JL. Meaningful weight loss in obese postmenopausal women: a pilot study of high-intensity interval training and wearable technology. Menopause 2018; 25(4):465-70.
  37. Coletta AM, Brewster AM, Chen M, Li Y, Bevers TB, Basen-Engquist K, et al. High-intensity interval training is feasible in women at high risk for breast cancer. Medicine and science in sports and exercise 2019; 51(11):2193.
  38. Kolnes KJ, Petersen MH, Lien-Iversen T, Højlund K, Jensen J. Effect of exercise training on fat loss—energetic perspectives and the role of improved adipose tissue function and body fat distribution. Frontiers in physiology 2021; 12:737709.
  39. Feng J, Zhang Q, Chen B, Chen J, Wang W, Hu Y, et al. Effects of high-intensity intermittent exercise on glucose and lipid metabolism in type 2 diabetes patients: a systematic review and meta-analysis. Frontiers in endocrinology 2024; 15:1360998.
  40. Nunes PR, Martins FM, Souza AP, Carneiro MA, Orsatti CL, Michelin MA, et al. Effect of high-intensity interval training on body composition and inflammatory markers in obese postmenopausal women: a randomized controlled trial. Menopause 2019; 26(3):256-64.
  41. Liu JX, Zhu L, Li PJ, Li N, Xu YB. Effectiveness of high-intensity interval training on glycemic control and cardiorespiratory fitness in patients with type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. Aging clinical and experimental research 2019; 31:575-93.
  42. Lora-Pozo I, Lucena-Anton D, Salazar A, Galán-Mercant A, Moral-Munoz JA. Anthropometric, cardiopulmonary and metabolic benefits of the high-intensity interval training versus moderate, low-intensity or control for type 2 diabetes: systematic review and meta-analysis. International journal of environmental research and public health 2019; 16(22):4524.
  43. Weston KS, Wisløff U, Coombes JS. High-intensity interval training in patients with lifestyle-induced cardiometabolic disease: a systematic review and meta-analysis. British journal of sports medicine 2014; 48(16):1227-34.
  44. Buchheit M, Laursen PB. High-intensity interval training, solutions to the programming puzzle: Part I: cardiopulmonary emphasis. Sports medicine 2013; 43(5):313-38.
  45. Gibala MJ, Little JP, MacDonald MJ, Hawley JA. Physiological adaptations to low‐volume, high‐intensity interval training in health and disease. The Journal of physiology 2012; 590(5):1077-84.
  46. King JW. A comparison of the effects of interval training vs. continuous training on weight loss and body composition in obese pre-menopausal women. East Tennessee State University; 2001.
  47. Kessler HS, Sisson SB, Short KR. The potential for high-intensity interval training to reduce cardiometabolic disease risk. Sports medicine 2012; 42(6):489-509.
  48. Fisher G, Brown AW, Bohan Brown MM, Alcorn A, Noles C, Winwood L, et al. High intensity interval-vs moderate intensity-training for improving cardiometabolic health in overweight or obese males: a randomized controlled trial. PloS one 2015; 10(10):e0138853.
  49. Rognmo Ø, Hetland E, Helgerud J, Hoff J, Slørdahl SA. High intensity aerobic interval exercise is superior to moderate intensity exercise for increasing aerobic capacity in patients with coronary artery disease. European journal of preventive cardiology 2004; 11(3):216-22.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 129
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 63