مقایسه تغییرات ابعادی سیلر NanoZnO با سیلرهای پالپ دنت و AH26

جاویدی, مریم; زارعی, مینا; آخوندزاده, لاله; باقری, حسین; قره چاهی, مریم

doi:10.22038/jmds.2019.14306

مقایسه تغییرات ابعادی سیلر NanoZnO با سیلرهای پالپ دنت و AH26

مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد

مقاله 3، دوره 43، شماره 4، دی 1398، صفحه 331-343 اصل مقاله (1005.13 K)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22038/jmds.2019.14306

نویسندگان

مریم جاویدی¹؛ مینا زارعی¹؛ لاله آخوندزاده²؛ حسین باقری³؛ مریم قره چاهی^* ⁴

¹استاد گروه درمان ریشه، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

²دندانپزشک، مشهد، ایران

³استادیار مواد دندانی، مرکز تحقیقات مواد دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

⁴استادیار گروه درمان ریشه، مرکز تحقیقات مواد دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی مشهد

چکیده

مقدمه:در درمان ریشه، سیل کردن سیستم کانال ریشه پس از مرحله پاکسازی و شکل دهی، ضروری و واجب است. با توجه به معیارهای Grossman ثبات ابعادی از جمله ملزومات یک سیلر است. هدف این مطالعه، مقایسه سیلر نانو زینک اکساید اوژنول با پالپ دنت و AH26 از نظر ثبات ابعادی بود.
مواد و روش ها:در این مطالعه برای بررسی تغییرات حجم سیلر ضمن ستینگ، سه گروه ده تایی از سیلر های AH26، پالپ دنت،NanoZOE درون پیپت مدرج با دقت 001/0 که به شکلU خم شده بود، قرار گرفت. حجم معینی از سیلر درون مجموعه حاوی آب و متیلن بلو، درون انکوباتور با دمای 37 درجه قرار گرفت و سپس نمونه ها در ساعت اول و دوم پس از اختلاط، هر 15 دقیقه و در ساعت سوم هر 20 دقیقه و پس از 24 ساعت، یک هفته و 30روز خوانده شد.
یافته ها:به طور کلی سیلر AH26 دارای کمترین تغییرات در طول زمان بوده است. سیلر پالپ دنت، تا زمان 90 دقیقه تغییرات ابعادی کمی داشته، اما از زمان 90 دقیقه تا یک هفته بیشترین تغییرات ابعادی را داشته است. سیلر نانو تا زمان 90 دقیقه بیشترین تغییرات را داشت و سپس تا زمان یک هفته، دارای تغییرات ابعادی بیشتر از سیلر AH26 و کمتر از سیلر پالپ دنت بوده است. پس از زمان یک ماه، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار نبوده است.
نتیجه گیری:درپایان زمان یک ماه، تغییرات ابعادی نمونه ها در گروه AH26 کمترین و در گروه پالپ دنت بیشترین مقدار را داشت، اما در کل بین سه سیلر تفاوت معنی داری وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها

نانوتکنولوژی؛ تغییرات ابعادی؛ سیلر

اصل مقاله

مقدمه

موفقیت در درمان ریشه دندان وابسته به دبریدمان کامل و پر کردن کانال دندان با مواد دارای خواص ایده ال می باشد. گوتاپرکا که مناسب ترین ماده پرکننده کانال ریشه می باشد، توانایی اتصال به دیواره های کانال را ندارد و برای پرکردن فضای باقیمانده بین گوتاپرکا و دیواره های کانال از سیلرهای مختلف استفاده می شود.⁽¹⁾ مشخص است که ریزنشت بین مواد پرکننده کانال و دیواره های کانال تأثیر منفی بر درمان ریشه می گذارد. در نتیجه پرکردن کانال ریشه با مواد پرکننده و ایجاد یک سیل اپیکالی به عنوان اهداف درمان ریشه مناسب معرفی می شود.⁽²⁾ با این هدف سیلرهای جدید با ویژگی های بهتر مانند سیل، حلالیت و ثبات ابعادی مناسب تر به بازار معرفی می شوند.⁽³⁾

قدیمی ترین سیلرهایی که در درمان ریشه استفاده می شوند سیلرهای با ترکیب اکسید روی- او‍‍ژنول هستند که جهت اهداف اندودانتیک اصلاح شده اند. پودر این نوع سیلرها حاوی اکسید روی است که با مایعی که اکثراً اوژنول می باشد، ترکیب می شود. جزء ارزشمند این نوع سیلرها خود اکسید روی بوده که به عنوان یک ماده آنتی میکروبیال بسیار مؤثر است؛ هر چند اثر آن ضعیف ولی طولانی مدت می باشد.⁽¹⁾

نانو تکنولوژی در تهیه گستره وسیعی از مواد دندانپزشکی به کار رفته است. کامپوزیت های ترمیم نوری و سیستم باندینگ آن ها، مواد قالبگیری، سرامیک ها، پوشش ایمپلنت دندانی و دهان شویه حاوی فلوراید از گروه این مواد هستند. هدف اصلی در این زمینه، تهیه موادی است که خواص مکانیکی بهتر، مقاومت به سایش کمتر و خواص زیبایی و اپتیکال بهتری داشته باشند.^(5و4) از مزایای دیگر ذرات نانو که در اندودانتیکس مورد توجه می باشد، نفوذ داخل توبول های عاجی، خاصیت آنتی باکتریال و کاهش ریز نشت آن است.^(9-6) استفاده از نانو پارتیکل ها در سیلرهای اندودانتیک محدود به سیلرهای هیدروکسی آپاتیت و رزینی (Nanoseal) می باشد.^(12-10)مطالعات زیادی در مورد مقایسه سیلرهای مختلف با سیلر های با پایۀ ZOE انجام شده است اما تا به حال سیلر ZOE که در آن ذرات به صورت پارتیکل های نانو وجود داشته باشند، ساخته نشده است.

اخیراً در بخش درمان ریشه دانشکده دندانپزشکی مشهد، سیلر ZOE جدیدی توسط نانوتکنولوژی (دارای ذرات نانو ZnO با ابعاد 30 نانومتر) با کمک بخش فیزیک دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد، تهیه شده است. اکسید روی یک نیمه هادی است که استفاده گسترده ای در زمینه هایی مانند فوتوالکترونیک، سنسور، مبدل و علوم زیست پزشکی دارد. این مواد را می توان در مقیاس نانو در انواع اشکال و اندازه ها تهیه کرد. بعلاوه ZnOبه عنوان یک فیلر فانکشنال در کامپوزیت های پلیمری استفاده می شود.⁽¹³⁾ مطالعات نشان داده اند که این سیلر میکرولیکیج پایین تری نسبت به پالپ دنت و AH26 نشان داده و خواص آنتی میکروبیال آن بهتر است.⁽¹⁴⁾از طرفی، سازگاری نسجی این سیلر مناسب و قابل مقایسه با AH26 می باشد.^(17-15)

ثبات ابعادی به عنوان یک ویژگی برای سیلرهای مورد استفاده در درمان ریشه، از اهمیت بالایی برخوردار است. تغییرات ابعادی سیلر بعد از ست شدن آن باعث خالی شدن فضاهای اشغال شده و یا خارج شدن سیلر از کانال ها می گردد. حباب های ایجاد شده در نتیجه انقباض در کانالهای ریشه ممکن است یک محیط برای رشد و تکثیر باکتری و مکانی برای عبور باکتری ها و محصولاتشان به بافت پری اپیکال فراهم کند و موفقیت درمان ریشه را زیر سؤال ببرد.^(19و18) تغییرات ابعادی سیستم های سمان می تواند از تعامل مواد شیمیایی یا فرآیندهای فیزیکی در ارتباط با جذب مواد و مکانیسم های داخلی مانند تجزیه و انحلال مواد حاصل شود.^(21و20)بزرگ ترین و سریع ترین تغییرات ابعادی توسط سیلرهای با بیس ZOEو کمترین تغییرات مربوط به سیلر های سیلیکونی بوده است .

مطالعات مختلف از روش های متفاوتی برای اندازه گیری ثبات ابعادی سیلرها استفاده نموده اند .⁽²²⁾ این روش ها بر مبنای اندازه گیری های خطی می باشد. اخیراً از روش Micro-CT برای اندازه گیری ثبات ابعادی، انحلال، و تخلخل سیلرها استفاده شده است. محدودیت اصلی تستهای ثبات ابعادی، این می باشد که به صورت اندازه گیری خطی است، اما Micro-CT امکان بررسی تغییرات ابعادی به صورت سه بعدی را فراهم می کند.⁽²³⁾

ثبات ابعادی به عنوان یک لازمه در پیش نویس استاندارد بین المللDIS در نظر گرفته شده است. از این رو، در این پژوهش تغییرات ابعادی سیلر NanoZOE با سیلر پالپ دنت به عنوان یک سیلر ZOE معمولی وAH26 به عنوان یک سیلر با ویژگی هایی که در حال حاضر به عنوان یک سیلر مطلوب در بازار موجود می باشد، مقایسه شده است.

مواد و روش ها

در این مطالعه، تغییرات ابعادی سیلر NanoZnO با سیلرهای AH26 و پالپ دنت مقایسه شده است. سه گروه ده تایی از سیلر های AH26(Dentsply, Switzerland)، NanoZOE ، پالپ دنت (Pulpdent, USA) درون پیپت مدرج با دقت 001/0 که به شکل U خم شده بودقرار گرفت. هر نمونه از سیلرها پس از وزن کردن پودر و مایع با ترازو با نسبت وزنی مشخص و با توجه به پروتکل استاندارد برای آن ها ، به طور مناسب مخلوط شد.

جهت اندازه گیری حجم اولیه سیلر، چند قطره متیلن بلو به آب مقطر جهت سهولت خواندن نمونه ها اضافه شد. چگالی این مجموعه پس از اندازه گیری 1 در نظر گرفته شد. ارلن حاوی مایع (آب و متیلن بلو) روی ترازو قرار داده شد و ترازو صفر شد. سیلر ها پس از اختلاط درون سرنگ انسولین قرار گرفت. از مجموعه آب و متیلن بلو که بر روی ترازو قرار داشت تا حجم مشخص درون سرنگ کشیده شد. از تفاضل حجم مایع از مجموع حجم مایع و سیلر، حجم اولیه سیلر محاسبه شد. (با در نظر گرفتن چگالی 1 برای آب و متیلن بلو، حجم و وزن مایع یکسان در نظر گرفته شد.)

سرنگ حاوی نمونه ها بر روی پیپت مدرج قرار گرفت و سیل شد (تصویر 1).

تصویر 1 : دستگاه اندازه گیری تغییرات حجم سیلر

سر پیپت برای جلوگیری از تبخیر مایع با چسب سیل و نمونه ها شماره گذاری شد و در انکوباتور با درجه ی حرارت 37 درجه سانتی گراد قرار گرفت. حجم مایع حاوی نمونه ها در ساعت اول و دوم پس از اختلاط هر 15 دقیقه و در ساعت سوم هر 20 دقیقه و سپس پس از یک هفته و پس از30 روز خوانده شد و اعداد مربوطه در یک جدول EXCEL ثبت شد. درصد تغییر حجم نمونه ها در بازه های زمانی مختلف محاسبه و به عنوان تغییر حجم سیلر در نظر گرفته شد. در تحلیل داده ها از آزمون های شاپیروویلک جهت تعیین نرمال بودن توزیع داده ها، آزمون های آنالیز واریانس یک عاملی و کروسکال والیس جهت مقایسه انواع سیلرها و آزمون فریدمن برای مقایسه هر سیلر در زمانهای مختلف استفاده شد. برای مقایسه دو به دوی سیلرها و زمانها از آزمون های تعقیبی دان (Dunn) و توکی استفاده شد. سطح معنی داری در آزمون های آماری 5 درصد، در نظر گرفته شد.

یافته ها

در این مطالعه آزمایشگاهی، تغییرات ابعادی 30 نمونه برای سه سیلر AH26، NanoZno و پالپ دنت (برای هر سیلر 10 نمونه) در 15 زمان مختلف اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از این تحقیق در قسمت ذیل آورده شده است:

نرمال بودن توزیع داده ها با استفاده از آزمون شاپیروویلک بررسی شد و مشخص گردید که در اغلب گروهها و زمانهای مورد مطالعه توزیع داده ها از توزیع نرمال تبعیت نمی کرد.

در جدول 1، تغییرات ابعادی مربوط به سیلر پالپ دنت به تفکیک زمانهای مورد مطالعه آورده شده است. همانگونه که مشاهده می گردد تا زمان 45 دقیقه هیچ گونه تغییر ابعادی مشاهده نشد. تغییر ابعادی از زمان 60 دقیقه شروع شد و در زمان یک هفته به اوج خود رسید و سپس در پایان یک ماه کاهش نسبتاً زیادی داشت. بطور کلی تغییرات ابعادی بین زمانهای مختلف معنی دار بوده است (001/0P<). در مقایسه دو به دوی زمانها مشخص گردید که زمان های یک ماه و 180 دقیقه از 5 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 60 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان های یک هفته و 24 ساعت از 7 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 90 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان 160 دقیقه و 140 دقیقه از 4 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 45 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. بین سایر زمانها بصورت دو به دو تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

جدول 1 : میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین مقدار تغییرات ابعادی در سیلر پالپ دنت و مقایسه آن در زمانهای مورد مطالعه

گروه	تعداد	میانگین	انحراف معیار	کمترین	بیشترین	میانگین رتبه ای
حجم اولیه دستگاه پس از تنظیم	10	000/0	000/0	000/0	000/0	85/12
دقیقه15	10	000/0	000/0	000/0	000/0	85/12
دقیقه30	10	000/0	000/0	000/0	000/0	85/12
دقیقه45	10	000/0	000/0	000/0	000/0	85/12
دقیقه60	10	001/0-	001/0	003/0-	000/0	40/11
دقیقه75	10	003/0	003/0	006/0-	000/0	55/10
دقیقه90	10	004/0-	003/0	009/0-	000/0	30/9
دقیقه105	10	006/0-	003/0	013/0-	000/0	20/8
دقیقه120	10	008/0-	003/0	013/0-	003/0-	95/6
دقیقه140	10	010/0-	003/0	014/0-	006/0-	85/5
دقیقه160	10	012/0-	004/0	019/0-	006/0-	10/5
دقیقه180	10	014/0-	003/0	019/0-	009/0-	85/3
24ساعت	10	030/0-	012/0	056/0-	014/0-	15/2
یک هفته	10	036/0-	009/0	050/0-	022/0-	30/1
یک ماه	10	023/0-	017/0	050/0-	013/0	95/3
نتیجه آزمون فریدمن			001/0P<		127X²=

در جدول 2، تغییرات ابعادی مربوط به سیلر AH26 به تفکیک زمانهای مورد مطالعه آورده شده است. همانگونه که مشاهده می گردد تغییر ابعادی از زمان 15 دقیقه شروع و در زمان یک هفته به اوج خود رسیده است؛ سپس در پایان یک ماه کاهش نسبتاً زیادی داشته است. بطور کلی تغییرات ابعادی بین زمانهای مختلف معنی دار بوده است (001/0P<). در مقایسه دو به دوی زمانها مشخص گردید که زمان های یک ماه و 24 ساعت از 8 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 105 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان یک هفته از 9 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 120 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان 180 دقیقه از دو زمان 45 و 60 دقیقه بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان 160 دقیقه از زمان 60 دقیقه بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. بین سایر زمانها بصورت دو به دو تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

جدول 2 : میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین مقدار تغییرات ابعادی در سیلر AH26 و مقایسه آن در زمانهای مورد مطالعه

گروه	تعداد	میانگین	انحراف معیار		کمترین	بیشترین		میانگین رتبه ای
حجم اولیه دستگاه پس از تنظیم	10	000/0	000/0		000/0	000/0		90/9
دقیقه15	10	000/0	001/0		000/0	003/0		30/10
دقیقه30	10	001/0	002/0		000/0	006/0		70/10
دقیقه45	10	001/0	002/0		000/0	006/0		20/12
دقیقه60	10	002/0	002/0		000/0	006/0		70/12
دقیقه75	10	001/0	003/0		003/0-	006/0		20/11
دقیقه90	10	000/0	003/0		003/0-	006/0		60/10
دقیقه105	10	000/0	003/0		003/0-	006/0		65/9
دقیقه120	10	000/0	003/0		003/0-	006/0		80/8
دقیقه140	10	001/0-	002/0		006/0-	002/0		70/7
دقیقه160	10	003/0-	003/0		006/0-	002/0		70/5
دقیقه180	10	004/0-	003/0		007/0-	002/0		50/4
24ساعت	10	018/0-	008/0		032/0-	006/0-		50/2
یک هفته	10	028/0-	011/0		041/0-	013/0-		50/1
یک ماه	10	024/0-	014/0		047/0-	009/0-		05/2
نتیجه آزمون فریدمن				001/0P<			117X²=

در جدول 3، تغییرات ابعادی مربوط به سیلر NanoZno به تفکیک زمانهای مورد مطالعه آورده شده است. همانگونه که مشاهده می گردد تغییر ابعادی از زمان 15 دقیقه و در زمان یک هفته به اوج خود رسیده است و سپس در پایان یک ماه کاهش نسبتاً زیادی داشته است. بطور کلی تغییرات ابعادی بین زمانهای مختلف معنی دار بوده است (001/0P<). در مقایسه دو به دوی زمانها مشخص گردید که زمان های یک ماه و 160 دقیقه و 140 دقیقه فقط از زمان تنظیم دستگاه بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان یک هفته از 7 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 90 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است، زمان 24 ساعت از 6 زمان اولیه (از زمان تنظیم دستگاه تا زمان 60 دقیقه) بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. زمان 180 دقیقه از دو زمان تنظیم دستگاه و زمان 15 دقیقه بطور معنی داری تغییرات ابعادی کمتری داشته است. بین سایر زمانها بصورت دو به دو تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

در زمان تنظیم دستگاه، چون تغییرات ابعادی در هر سه سیلر برابر صفر بود؛ بنابراین مقایسه آن ضرورتی نداشت و از جدول 4 حذف گردید.

جدول 3 : میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین مقدار تغییرات ابعادی در سیلر (نانو) NanoZno و مقایسه آن در زمانهای مورد مطالعه

گروه	تعداد	میانگین	انحراف معیار	کمترین	بیشترین	میانگین رتبه ای
حجم اولیه دستگاه پس از تنظیم	10	000/0	000/0	000/0	000/0	65/13
دقیقه15	10	002/0-	002/0	007/0-	000/0	95/11
دقیقه30	10	003/0-	003/0	007/0-	000/0	00/11
دقیقه45	10	003/0-	003/0	007/0-	000/0	00/11
دقیقه60	10	004/0-	003/0	007/0-	000/0	60/10
دقیقه75	10	004/0-	003/0	007/0-	000/0	60/10
دقیقه90	10	005/0-	003/0	007/0-	000/0	00/9
دقیقه105	10	005/0-	003/0	009/0-	000/0	40/8
دقیقه120	10	005/0-	003/0	011/0-	000/0	70/7
دقیقه140	10	006/0-	003/0	013/0-	003/0-	40/6
دقیقه160	10	008/0-	004/0	014/0-	003/0-	35/5
دقیقه180	10	009/0-	003/0	016/0-	005/0-	25/4
24ساعت	10	023/0-	009/0	036/0-	009/0-	20/2
یک هفته	10	033/0-	020/0	064/0-	009/0-	60/1
یک ماه	10	026/0-	048/0	150/0-	014/0	30/6
نتیجه آزمون فریدمن			001/0P<		103X²=

جدول 4 : میانگین و انحراف معیار تغییرات ابعادی در سه سیلر و مقایسه آنها به تفکیک زمانهای مورد مطالعه

زمان	سیلر			نتیجه آزمون
زمان	Pulp Dent	AH26	NanoZno	نتیجه آزمون
دقیقه15	000/0±000/0	001/0±000/0	002/0±002/0-	004/0P=	a
دقیقه30	000/0±000/0	002/0±001/0	003/0±003/0-	001/0P<	a
دقیقه45	000/0±000/0	002/0±001/0	003/0±003/0-	001/0P<	a
دقیقه60	001/0±001/0-	002/0±002/0	003/0±004/0-	001/0P<	a
دقیقه75	003/0±003/0-	003/0±001/0	003/0±004/0-	005/0P=	a
دقیقه90	003/0±004/0-	003/0±000/0	003/0±005/0-	002/0P=	a
دقیقه105	003/0±006/0-	003/0±000/0	003/0±005/0-	002/0P=	a
دقیقه120	003/0±008/0-	003/0±000/0	003/0±005/0-	001/0P<	a
دقیقه140	003/0±010/0-	002/0±001/0	003/0±006/0-	001/0P<	a
دقیقه160	004/0±012/0-	003/0±003/0-	004/0±008/0-	001/0P<*	b
دقیقه180	003/0±014/0-	003/0±004/0-	003/0±009/0-	001/0P<*	b
24ساعت	012/0±030/0-	008/0±018/0-	009/0±023/0-	037/0P=*	b
یک هفته	009/0±036/0-	011/0±028/0-	020/0±033/0-	438/0P=*	b
یک ماه	017/0±023/0-	014/0±024/0-	048/0±026/0-	554/0P=	a
b: نتیجه آزمون آنالیز واریانس یک عاملی a: آزمون کروسکال - والیس

در زمان های 15، 30 و 45 دقیقه، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار بود که در مقایسه دو به دو مشخص گردید میزان تغییرات ابعادی در گروه نانو بطور معنی داری بیشتر از دو گروه پالپ دنت و AH26 بود و بین دو گروه پالپ دنت و AH26 تفاوت معنی داری وجود نداشت.

در زمان های 60، 75، 90، 105، 120 و 140 دقیقه، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار بود که در مقایسه دو به دو مشخص گردید میزان تغییرات ابعادی در گروه AH26 بطور معنی داری کمتر از دو گروه پالپ دنت و نانو بود و بین دو گروه پالپ دنت و نانو تفاوت معنی داری وجود نداشت.

در زمان های 160 و 180 دقیقه، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار بود که در مقایسه دو به دو مشخص گردید میزان تغییرات ابعادی در گروه AH26 بطور معنی داری کمتر از دو گروه پالپ دنت و نانو بود و بین دو گروه پالپ دنت و نانو، میزان تغییرات ابعادی در گروه نانو بطور معنی داری کمتر از گروه پالپ دنت بود.

در زمان 24 ساعت، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار بود که در مقایسه دو به دو مشخص گردید میزان تغییرات ابعادی در گروه AH26بطور معنی داری کمتر از گروه پالپ دنت بود و بین دو گروه پالپ دنت و نانو و همچنین بین دو گروه نانو و AH26 تفاوت معنی داری وجود نداشت.

در زمان یک هفته و یک ماه، تغییرات ابعادی در گروهAH26 کمترین و در گروه پالپ دنت بیشترین مقدار را داشت اما در کل بین سه سیلر، تفاوت معنی داری جود نداشت. نمودار 1، روند تغییرات ابعادی را به تفکیک سیلرهای مورد مطالعه در طول زمانهای مورد مطالعه نشان می دهد.

نمودار 1 : روند تغییرات ابعادی در سه سیلر در طول زمانهای مورد مطالعه

مشاهده می گردد که در سیلر AH26 تغییرات ابعادی تا زمان 75 دقیقه سیر صعودی و در زمانهای 90 تا 120 دقیقه بدون تغییر و سپس سیر نزولی داشته است و از زمان یک هفته تا زمان یک ماه دوباره سیر صعودی داشته است که میتواند ناشی از جذب آب سیلر باشد. سیلر پالپ دنت تا زمان 45 دقیقه بدون تغییر و سپس سیر نزولی داشته است و از زمان یک هفته تا زمان یک ماه دوباره سیر صعودی داشته است که می تواند ناشی از جذب آب سیلر باشد. سیلر نانو از همان ابتدا سیر نزولی داشته است و در زمانهای 60 دقیقه تا 75 دقیقه ثابت بوده است و سپس تا زمان یک هفته همچنان سیر نزولی داشته است و از زمان یک هفته تا یک ماه دوباره سیر صعودی داشته است که می تواند ناشی از جذب آب سیلر باشد.

بطور کلی سیلر AH26 دارای کمترین تغییرات در طول زمان بوده است. سیلر پالپ دنت تا زمان 90 دقیقه تغییرات ابعادی کمی داشته است اما از زمان 90 دقیقه تا یک هفته بیشترین تغییرات ابعادی را داشته است. سیلر نانو تا زمان 90 دقیقه بیشترین تغییرات را داشته است و سپس تا زمان یک هفته دارای تغییرات ابعادی بیشتر از سیلر AH26 و کمتر از سیلر پالپ دنت بوده است، اما پس از یک ماه، تغییرات ابعادی بین سه سیلر معنی دار نبوده است.

بحث

تلاش جهت یافتن سیلری که دارای تمامی خواص ایده ال گزارش شده توسط آقای Grossmanباشد؛ دارای اهمیت بوده و همواره ادامه داشته است.⁽²⁴⁾سیلرهای تجاری زیادی جهت پرکردن کانال ریشه دندان در دسترس می باشند که هرکدام دارای معایب و مزایایی می باشد، اما هیچ کدام همه خواص موجود در یک سیلر ایده ال ذکر شده توسط Grossman را ندارد.

یکی از اهداف مهم در استفاده از سیلرها در درمان ریشه، برقراری سیل مناسب اپیکالی می باشد که مانع از رشد مجدد باکتری های باقی مانده در انساج پری اپیکال می گردد.⁽²⁵⁾ از طرف دیگر سیلر، قطعات گوتاپرکا را به هم و به دیواره دندانی می چسباند و موجب می گردد که فضاهای باقیمانده میان آن ها پر شود.⁽²⁶⁾

اخیراً سیلری با پایه زینک اکساید اژنول با استفاده از تکنولوژی نانو در دانشکده دندانپزشکی مشهد (به کمک بخش فیزیک دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد) ساخته شده است. خواص آنتی میکروبیال، سازگاری نسجی، و سیل کنندگی این سیلر، قابل مقایسه با سیلر AH26 می باشد.^(17-14)از دیگر خواص عنوان شده برای یک سیلر ایده ال توسط آقای Grossman ثبات ابعادی سیلر است تا بتواند در طول زمان سیل اپیکالی را حفظ نماید. مطالعه حاضر ثبات حجمی سیلر نانو زینک اکساید اوژنول را با پالپ دنت (به عنوان یک سیلر ZOE معمولی) و AH26 (به عنوان یک سیلر با ویژگی هایی که در حال حاضر به عنوان یک سیلر دارای خواص مطلوب موجود می باشد) مقایسه نمود.

Kazemi و همکاران⁽²⁷⁾ از یک پیپت مدرج که به شکل u خم شده بود برای اندازه گیری تغییرات ابعادی سیلرها استفاده کردند. با این حال برخی مطالعاتبرای اندازه گیری تغییرات ابعادی، سیلرها را در قالب های تفلون با ابعاد مشخص قرار دادند^(27و20)و از یک مبدل الکتریکی برای اندازه گیری تغییرات ابعادی به صورت خطی استفاده نمودند.^(27و20)در حال حاضر، بهترین و دقیق ترین روش به منظور تعیین تغییرات ابعادی، استفاده از روش Micro-CT می باشد. این روش می تواند امکان اندازه گیری تغییرات ابعادی را به صورت سه بعدی فراهم کند. Silva و همکاران⁽²⁸⁾ نشان دادند علی رغم اینکه حلالیت سیلر MTA Fillapex و AH Plus توسط روش Micro-CT مشابه هم بودند، MTA Fillapex دارای تغییرات ابعادی چشمگیرتری بود. Borgers⁽²²⁾و Torres⁽²³⁾ نیز در مطالعات خود برای ارزیابی ثبات ابعادی سیلرها و سمان های اندودانتیک از روش Micro-CT استفاده نمودند.

از آنجا که در حال حاضر در ایران امکان استفاده از روش Micro-CTوجود ندارد، در مطالعه حاضر جهت بررسی تغییرات حجمی در زمان ستینگ سه گروه از سیلرها از پیپت های مدرج که تغییرات حجمی را در بازه های زمانی معین، نشان می دهد، استفاده شد. این روش از این نظر که تغییرات را در تمام ابعاد در نظر می گیرد، می تواند ارزشمند باشد.

در مطالعات گذشته، تغییرات ابعادی مواد آزمون اغلب توسط دیلاتومتر جیوه ای تعیین شده است. برای مواد پرکننده ریشه، جیوه شرایطی مشابه به محیط مرطوب فضای کانال ریشه فراهم نمی کند. علاوه بر این، به دلیل افزایش نگرانی ها در مورد خطرات زیست محیطی استفاده از جیوه، در مطالعات اخیر، از آب به عنوان جایگزین استفاده کرده اند.⁽²⁷⁾ در این مطالعه از آب به عنوان محیط نگهداری سیلر استفاده شده است.

زمان مورد بررسی توسط اکثر مطالعات، 30 روز پس از ستینگ ماده بوده است.^(31-28)زیرا برای اکثر مواد، بیشترین تغییرات در چهارهفته اول اتفاق افتاده است.⁽²⁰⁾با توجه به اینکه ابعاد سیلر در طول زمان تغییر کرده و تغییر ابعادی قابل توجه و کاهش حجم ادامه دار می تواند در برخی سیلرهای اندو، رخ دهد،⁽²⁷⁾نمونه ها در این پژوهش تا مدت 30 روز بررسی شد.

به طور کلی مواد با پایه اپوکسی رزین مانند AH26 مقداری انبساط اولیه نشان می دهند.^(6و3)در دوره مشاهده چند ماهه، مقداری تجزیه در AH26 مشاهده شده است.⁽³²⁾

کاهش در حجم سیلر زینک اکساید اوژنول ممکن است به این معنا باشد که درجه تخریب، بیش از جذب آب در طول زمان ستینگ این سیلر است که این امر نتیجه شسته شدن اوژنول بیش از حد و واکنش نکرده، می باشد^(34-32)و همچنین به عنوان واکنش هیدرولیز زینک اوژنولات سخت شده است، که بخش عمده ای از سیلرهای با پایه ZOE است.⁽³³⁾

در مطالعه Kazemi و همکاران⁽²⁷⁾ تغییر ابعادی در هیچ یک از نمونه ها در 2 ساعت اول آزمایش ثبت نشده است. در این مطالعه در سیلر پالپ دنت، تغییر ابعادی از زمان 60 دقیقه و در سیلر نانو و AH26 تغییر ابعادی از زمان 15 دقیقه شروع شد. بیشترین و سریع ترین تغییرات مربوط به سیلرهایی با پایه زینک اکساید بوده است. دو سیلر بر پایه ZOE مورد مطالعه در همان ساعت های ابتدایی بعد از مخلوط شدن، دچار انقباض شده بودند. AH26 افزایش حجم اولیه ای داشت که با کاهش حجم همراه بود. اولین کاهش حجم AH26 در 30 روز ابتدایی آزمون مشاهده شد.⁽²⁷⁾

در مطالعه Ørstavikو همکاران⁽²⁰⁾ سیلرهای بر پایه ZOE در کل انقباض نشان داده بودند. در حالی که Proco-Sol انبساطی نشان داده بود که در طولانی مدت افزایش می یافت. مواد بر پایه اپوکسی، AH26 و AH26 بدون نقره، انبساط اولیه زیاد (5-4 درصد) به نمایش گذاشته بودند.

در مطالعه de Siqueira Zuolo و همکارانش⁽³⁵⁾ که ویژگی های سیلرهای با پایه اپوکسی رزین را بررسی کردند نیز، انبساط در سیلر AH26 مشاهده شده است. تغییر ابعادی در این مطالعه،به دلیل جذب آب توسط رزین پس از پلیمریزاسیون آن نسبت داده شده است.

دراین پژوهش در سیلر AH26، تغییرات ابعادی تا زمان 75 دقیقه سیر صعودی و در زمانهای 90 تا 120 دقیقه بدون تغییر و سپس سیر نزولی داشته است و از زمان یک هفته تا زمان یک ماه دوباره سیر صعودی داشته است که می تواند ناشی از جذب آب توسط سیلر باشد.

در مطالعه حاضر سیلر AH26 دارای کمترین تغییرات در طول زمان بوده است. سیلر پالپ دنت تا زمان 90 دقیقه تغییرات ابعادی کمی داشته است اما از زمان 90 دقیقه تا یک هفته، بیشترین تغییرات ابعادی را داشته است. سیلر نانو تا زمان 90 دقیقه بیشترین تغییرات را داشته است و سپس تا زمان یک هفته تغییرات ابعادی بیشتر از سیلر AH26 و کمتر از سیلر پالپ دنت داشته است. اما در زمان یک ماه، بیشترین تغییرات ابعادی را داشته است. در این مطالعه در مدت بررسی سیلرها در پایان یک ماه، تغییرات ابعادی در گروه AH26 کمترین و در گروه پالپ دنت بیشترین مقدار را داشت؛ اما در کل بین سه سیلر تفاوت معنی داری وجود نداشت.

در این بررسی تأثیر زمان بر نتایج به دست آمده مؤید این مطلب است که مواد پس از ستینگ، دچار تغییرات حجم می شوند که با گذشت زمان کاهش می یابد و حتی می تواند ادامه دار باشد.

نتیجه گیری

بر مبنای نتایج حاصل از این مطالعه می توان عنوان نمود که در پایان زمان یک ماه تغییرات ابعادی در گروه AH26 کمترین و در گروه پالپ دنت بیشترین مقدار را داشت اما در کل، بین سه سیلر تفاوت معنی داری وجود نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه و مطالعات قبلی و تأیید خواص فیزیکی و بیوشیمیایی سیلر نانوزینک اکساید اوژنول می توان این سیلر را به عنوان یک ماده کاربردی در حیطه بالینی پیشنهاد کرد. بهتر است مطالعات انسانی به منظور ارزیابی بیشتر این سیلر انجام شود.

ﺗﺸﻜﺮ و ﻗﺪرداﻧﻲ

ﺑﺎ ﺗﺸﻜﺮ از ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﺤﺘـﺮم ﭘﮋوﻫﺸـﻲ داﻧﺸـﮕﺎه ﻋﻠـﻮمﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺸﻬﺪ ﻛﻪ ﻃﺮح اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ را ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳـﺎﻧﺪﻧﺪ. اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ برگرفته از ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﻪ عمومی خانم لاله آخوندزاده ﺑﻪ ﺷﻤﺎره 2784 اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه اﺳﺖ.

مراجع

Lone MM, Khan FR, Lone MA.Evaluation of microleakage in single-rooted teeth obturated with thermoplasticized gutta-percha using various endodontic sealers: an in-vitro study. J Coll Phys Surg Pak 2018; 28(5):339-43.
Cobankara FK, Orucoglu H, Sengun A, Belli S. The quantitative evaluation of apical sealing of four endodontic sealers. J Endod 2006; 32(1):66-8.
Santos JM, Pereira S, Sequeira DB, Messias AL, Martins JB, Cunha H, et al. Biocompatibility of a bioceramic silicone-based sealer in subcutaneous tissue. J Oral Sci 2019; 61(1):171-7.
Gomes-Filho JE, Silva FO, Watanabe S, Cintra LT, Tendoro KV, Dalto LG, et al. Tissue reaction to silver nanoparticles dispersion as an alternative irrigating solution. J Endod 2010; 36(10):1698-702.
Saunders SA. Current practicality of nanotechnology in dentistry. Part 1: focus on nanocomposite restoratives and biomimetics. Clin Cosmet Investig Dent 2009; 1:47-61.
Zak AK, Majid WA, Darroudi M, Yousefi R. Synthesis and characterization of ZnO nanoparticles prepared in gelatin media. Mater Lett 2011; 65(1):70-3.
Mousavi SA, Ghotaslou R, Akbarzadeh A, Azima N, Aeinfar A, Khorramdel A. Evaluation of antibacterial and antifungal properties of a tissue conditioner used in complete dentures after incorporation of ZnO‒Ag nanoparticles. J Dent Res Dent Clin Dent Prospects 2019; 13(1):11-8.
Collares FM, Leitune VC, Rostirolla FV, Trommer RM, Bergmann CP, Samuel SM. Nanostructured hydroxyapatite as filler for methacrylate‐based root canal sealers. Int Endod J 2012; 45(1):63-7.
Afkhami F, Akbari S, Chiniforush N. Entrococcus faecalis elimination in root canals using silver nanoparticles, photodynamic therapy, diode laser, or laser-activated nanoparticles: an in vitro study. J Endod 2017; 43(2):279-82.
Aal-Saraj AB, Ariffin Z, Masudi SM. An agar diffusion study comparing the antimicrobial activity of Nanoseal with some other endodontic sealers. Aust Endod J 2012; 38(2):60-3.
Collares FM, Leitune VC, Rostirolla FV, Trommer RM, Bergmann CP, Samuel SM. Nanostructured hydroxyapatite as filler for methacrylate-based root canal sealers. Int Endod J 2012; 45(1):63-7.
Li P, Xiao LY, Li W, Tan H, Liao YM, Yuan ML. Evaluation on cytotoxicity of a new nano-hydroxyapatite as root canal filling sealer. Hua Xi Kou Qiang Yi Xue Za Zhi 2005; 23(5):427-30.
Aguiar AS, Guerreiro-Tanomaru JM, Faria G, Leonardo RT, Tanomaru-Filho M. Antimicrobial activity and pH of calcium hydroxide and zinc oxide nanoparticles intracanal medication and association with chlorhexidine. J Contemp Dent Pract 2015; 16(8):624-9.
Rad MS, Kompany A, Zak AK, Javidi M, Mortazavi S. Microleakage and antibacterial properties of ZnO and ZnO: Ag nanopowders prepared via a sol–gel method for endodontic sealer application. J Nanopart Res 2013; 15(9):1925.
Omidi S, Javidi M, Zarei M, Mushakhian S, Jafarian A. Subcutaneous connective tissue reaction to a new nano zinc-oxide eugenol sealer in rat model. Iran Endod J 2016; 12(1):64-9.
Javidi M, Zarei M, Omidi S, Ghorbani A, Gharechahi M, Rad MS. Cytotoxicity of a new nano zinc-oxide eugenol sealer on murine fibroblasts. Iran Endod J 2015; 10(4):231-5.
Javidi M, Dastmalchi P, Zarei M, Shayani Rad M, Ghorbani A. In vitro cytotoxicity of a new nano root canal sealer on human gingival fibroblasts. Iran Endod J 2017; 12(2):220-5.
Sundqvist G, Figdor D, Persson S, Sjögren U. Microbiologic analysis of teeth with failed endodontic treatment and the outcome of conservative re-treatment. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1998; 85(1):86-93.
Sundqvist G, Johansson E, Sjögren U. Prevalence of black-pigmented bacteroides species in root canal infections. J Endod 1989; 15(1):13-9.
Ørstavik D, Nordahl I, Tibballs JE. Dimensional change following setting of root canal sealer materials. Dent Mater 2001; 17(6):512-9.
Versiani MA, Abi Rached-Junior FJ, Kishen A, Pécora JD, Silva-Sousa YT, de Sousa-Neto MD. Zinc oxide nanoparticles enhance physicochemical characteristics of Grossman sealer. J Endod 2016; 42(12):1804-10.
Borges RP, Sousa-Neto MD, Versiani MA, Rached-Júnior FA, De-Deus G, Miranda CE, et al. Changes in the surface of four calcium silicate-containing endodontic materials and an epoxy resin-based sealer after a solubility test. Int Endod J 2012; 45(5):419-28.
Torres FF, Guerreiro-Tanomaru JM, Bosso-Martelo R, Espir CG, Camilleri J, Tanomaru-Filho M. Solubility, porosity, dimensional and volumetric change of endodontic sealers. Braz Dent J 2019; 30(4):368-73.
Grossman LI. Pulp reaction to the insertion of self-curing acrylic resin filling materials. J Am Dent Assoc 1953; 46(3):265-9.
Lothamer CW, Anderson A, Hetzel SJ, Adrian AI, Snyder C, Goldschmidt S, et al. Apical microleakage in root canals obturated with 2 different endodontic sealer systems in canine teeth of dogs. J Vet Dent 2017; 34(2):86-91.
McMichen FR, Pearson G, Rahbaran S, Gulabivala K. A comparative study of selected physical properties of five root-canal sealers. Int Endod J 2003; 36(9):629-35.
Kazemi RB, Safavi KE, Spångberg LS. Dimensional changes of endodontic sealers. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1993; 76(6):766-71.
Silva EJ, Perez R, Valentim RM, Belladonna FG, De-Deus GA, Lima IC; et al. Dissolution; dislocation and dimensional changes of endodontic sealers after a solubility challenge: a micro-CT approach. Int Endod J 2017; 50(4):407-14.
Viapiana R, Flumignan DL, Guerreiro-Tanomaru JM, Camilleri J, Tanomaru-Filho M. physicochemical and mechanical properties of zirconium oxide and niobium oxide modified portland cement based experimental endodontic sealers. Int Endod J 2014; 47(5):437-48.
Razmi H, Parvizi S, Khorshidian A. Comparison of AH26 physicochemical properties with two AH26/antibiotic combinations. Iran Endod J 2010; 5(1):6-10.
Spångberg LS, Barbosa SV, Lavigne GD. AH 26 releases formaldehyde. J Endod 1993; 19(12):596-8.
von Fraunhofer JA, Branstetter J. The physical properties of four endodontic sealer cements. J Endod 1982; 8(3):126-30.
Orstavik D. Weight loss of endodontic sealers, cements and pastes in water. Scand J Dent Res 1983; 91(4):316-9.
Schäfer E, Zandbiglari T. Solubility of root-canal sealers in water and artificial saliva. Int Endod J 2003; 36(10):660-9.
de Siqueira Zuolo A, Bérgamo Bodelon M, Rached-Junior FJ, Bianchi Leoni G, Djalma Pécora J, de Sousa-Neto MD. Evaluation of the physicochemical properties of an epoxy-resin based root canal sealer with iodoform. Rev Odonto Ciencia 2012; 27(4):309-14.

آمار

تعداد مشاهده مقاله: 1,436

تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 521

سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مقایسه تغییرات ابعادی سیلر NanoZnO با سیلرهای پالپ دنت و AH26